De cijfers waarop het besluit is genomen om de jacht op de haas en het konijn te verbieden, zijn onbetrouwbaar. Dat betoogden Paul de Vos, namens de Wildbeheereenheid, en ecoloog Wim Knol, tijdens een hoorzitting over de jacht in de Tweede Kamer.

Bron: Veldpost

Er komen meer weidevogeleieren uit als de steenmarter beheerd wordt. Dat wijst de evaluatie van de pilot ‘Steenmarterbeheer 2017-2022’ in de provincie Friesland uit. Het percentage uitgekomen nesten bij optimaal steenmarterbeheer nam gemiddeld met 28% toe in de pilotgebieden. De pilot was een  amenwerking van de provincie Friesland met de partners van het Olterterp overleg.

Uit cameraonderzoek bij weidevogelnesten blijkt dat veel nesten verloren gaan omdat steenmarters de eieren opeten. Daarom is de pilot steenmarterbeheer van 2017 tot en met 2022 uitgevoerd, waarbij is onderzocht wat het effect van het vangen en doden van steenmarters op het percentage uitgekomen nesten is.

De pilot startte in 2017 in het gebied Soarremoarre bij Akkrum. Vanaf 2020 is dat uitgebreid naar in totaal 8 gebieden, in 2021 naar 14 en het afgelopen jaar naar 19 gebieden. Het gaat om gebieden waar boeren het weidebeheer al afstemmen op weidevogels. Bijvoorbeeld door later te maaien of het land in stroken te maaien.

De resultaten werden gemonitord met ongeveer 3800 wildcamera’s. Het blijkt dat wanneer het steenmarterbeheer optimaal is uitgevoerd, en aangevuld met beheer van de vos, het percentage uitgekomen nesten significant toeneemt. Waar dat vóór de pilot gemiddeld 50% was, is dat nu gemiddeld 78%. Het aandeel van de steenmarter in het totale nestverlies was 3,5% bij optimaal beheer van de predatoren. Dit was 17,7% in het jaar voorafgaand aan de pilot.

Wat verder opvalt is dat er jaarlijks een vrij constante instroom van nieuwe steenmarters in de pilotgebieden is. Om het beheer effectief uit te voeren dient het steenmarterbeheer dus elke winter en voorjaar opnieuw te worden uitgevoerd. Ook blijkt dat het doden van steenmarters niet leidt tot hogere nestpredatie door andere soorten.

Op basis van de pilotresultaten heeft de Faunabeheereenheid Friesland voor het weidevogelseizoen 2023 een ontheffingsaanvraag voor steenmarterbeheer in de 19 pilotgebieden aangevraagd. Dit is aangevuld met nog eens 7 nieuwe gebieden.

Bron: BIJ12

In Europa zijn steeds meer grote, wilde dieren te vinden. Tientallen wilde diersoorten zijn afgelopen decennia toegenomen. Hier onder vallen bijvoorbeeld beren, ooienvaars, bevers en wolven. In totaal zijn het wel vijftig verschillende soorten.

Zij hebben in de afgelopen veertig tot vijftig jaar terrein gewonnen in Europa. Dat blijkt uit een rapport dat Rewilding Europe vandaag in Cambridge presenteert. Maatregelen zoals rechtsbescherming, het vergroten en verbinden van beschermde gebieden en het verminderen van jacht hebben een positieve invloed op de populatie van wilde dieren.

De wolf in Nederland: positief of negatief?

Nederland is afgelopen jaren in de ban van de wolf. Positief en negatief. Het is goed dat het dier het ecosysteem verbetert, maar is het minder goed dat mensen zich onveilig voelen. Daarom kwam de Europese Unie met een oplossing. Er zijn hekken geplaatst en er wordt gebruikgemaakt van honden. Ook worden boeren gecompenseerd voor het verlies van vee door wolven. De EU moedigt het samenleven van mens en wolf nu sterk aan.

Aan zo’n plan is behoefte, want de grijze wolf herstelt zich en plant zich gemakkelijk voort in gebieden waar de mens dat toestaat. Sinds de jacht op de wolf aan banden is gelegd, is de soort zich aan het herstellen. Het aantal wolven is met 17.000 dieren door heel Europa toegenomen.

Deze diersoorten zitten in de problemen

Maar dat is dus niet het enige dier dat een opmars maakt. Zo is het aantal brandganzen gegroeid en zijn er ook steeds meer wisenten (Europese bizons), dassen en zelfs bultruggen. De dieren zijn niet alleen in aantallen toegenomen, maar hun leefgebied is ook groter geworden.

Dat klinkt allemaal heel goed, maar er zijn ook sombere onderzoeksresultaten. Zo blijkt dat veel diersoorten verdwijnen of steeds minder leefgebied hebben. Dat geldt bijvoorbeeld voor de otter en de aasgier. Sinds 1955 is het aantal otters bijvoorbeeld met vier procent afgenomen.

Bever maakt de grootste comeback

Het onderzoek biedt inzicht in waarom bepaalde Europese diersoorten het nu goed doen. De wetenschappers zijn optimistisch, want het rapport toont aan dat diersoorten kunnen herstellen als ze de kans krijgen om zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden, onder meer als gevolg van klimaatverandering.

De meest succesvolle terugkomer is de bever, met een toename van 16.000 procent (ja, dit klopt echt) sinds de jaren 60. Toen was hun aantal door jacht en vergiftiging zo sterk teruggebracht dat er Europa nog maar 1200 exemplaren in het wild leefden.

Namens de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging (Jagersvereniging), de Federatie Particulier Grondbezit (FPG), de Nederlandse Organisatie voor Jacht en Grondbeheer (NOJG) en de Wildbeheereenheid Roerstreek (WBE Roerstreek) heeft Stibbe Advocaten een brief gestuurd aan de Minister voor Natuur en Stikstof.

Hierin sommeren genoemde partijen de minister dringend, om de vorige week door haar bekendgemaakte wijziging van de Regeling natuurbescherming (“Rnb”) in te trekken dan wel niet toe te passen, zodat de jacht op het konijn en de haas op normale wijze geopend kan worden op 15 augustus respectievelijk 15 oktober.

De wijziging van de Rnb stuit in meerdere opzichten op zwaarwegende bezwaren. Zo is dit besluit gebaseerd op een onderzoek waaraan serieuze gebreken kleven, waaronder het gebruik van een duidelijk onjuiste en ongeschikte beoordelingswijze van de staat van instandhouding van hazen en konijnen. Daarmee ontbreekt een feitelijke en juridische grondslag om de jacht op deze wildsoorten te beperken.

Hier komt bij dat de regeling een inbreuk is op het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens. Bezwaarlijk is ook dat de minister pas zeer kort dag (twee weken voor de start van het jachtseizoen) met het besluit is gekomen, terwijl richting de Tweede Kamer en betrokkenen telkens de verwachting is gewekt en uitgesproken, dat ruim voor het jachtseizoen duidelijkheid zou worden geboden.

Door middel van de gestuurde sommatiebrief wordt de minister in de gelegenheid gesteld om haar besluit in te trekken. Blijft de komende twee weken een positieve reactie uit dan zijn de organisaties genoodzaakt om juridische procedures te starten.

Deze week komt de Europese Commissie met het langverwachte voorstel voor bindende natuurhersteldoelstellingen, al is verdere vertraging altijd mogelijk. FACE beschouwt het voorstel als een cruciale stap om ervoor te zorgen dat een belangrijk onderdeel van de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030 in gang wordt gezet.

De 7 miljoen jagers van Europa zijn al tientallen jaren op eigen kosten actief betrokken bij het herstel van Habitats en zullen het nieuwe initiatief omarmen als een belangrijke stap om de status van kleinwild-populaties te verbeteren. Door hun ervaring uit de eerste hand weten jagers dat dit de beste aanpak is om resultaten voor de natuur te leveren.

De eerdere doelstelling om tegen 2020 ten minste 15% van de aangetaste ecosystemen te herstellen, werd niet bereikt, deels door het niet vaststellen van geschikte basisgegevens en een gebrek aan politieke wil om op de juiste schaal te handelen. Om herhaald falen te voorkomen, is een aanpak met twee snelheden nodig:

• Een aantal specifieke verbintenissen met betrekking tot bepaalde typen Habitats/Ecosystemen in de context van overeengekomen doelstellingen, streefcijfers, criteria, meet- en bestuursaspecten van de nieuwe wet – bijv. getroffen herstelmaatregelen voor x% van zoetwaterecosystemen, het creëren van vrij stromende rivieren, van landbouwgrond met natuurlijke landschappelijke kenmerken zoals houtwallen, x % drooggelegde veengronden opnieuw bevochtigd;
• Een bredere strategie met richtlijnen en bindende doelstellingen voor het herstel van ecosystemen tot 2030 (en daarna), waarbij de lidstaten worden verplicht om nationale herstelplannen op te stellen. De twee zouden parallel moeten werken, maar de eerste zal resultaten opleveren in een korter tijdsbestek.

Prioritaire aandachtsgebieden moeten veengebieden, zoetwaterecosystemen, agro-ecosystemen (met name graslanden) en bossen omvatten. Een strategisch kader voor het herstel van ecosystemen vereist prioriteiten op subnationaal niveau en de betrokkenheid van regionale en lokale autoriteiten en betrokkenheid bij een groot aantal belanghebbenden vanaf een vroeg stadium in het planningsproces. Aangezien herstel een benadering op landschapsniveau vereist, zal de rol van natuurbehoud waarbij jagers, boeren, landbeheerders, milieugroeperingen en anderen betrokken zijn, van cruciaal belang zijn om succesvolle instandhoudingsmaatregelen te ontwikkelen.

Vanuit het perspectief van FACE moet de nieuwe wet de nadruk vermijden op de bescherming van soorten, die al in de EU-wetgeving is geregeld. Torbjörn Larsson, voorzitter van FACE, reageerde op het aanstaande wetsvoorstel: “Dit moet echt een baanbrekend moment zijn voor natuurbehoud en het is al een belangrijk verzoek in onze Europese jagerscampagne. Belangrijk is dat het nieuwe voorstel zich moet vertalen in succesvolle lokale initiatieven op het terrein en de belangrijke bijdrage die jagers leveren aan het behoud van de natuur moet stimuleren, zoals aangetoond in het Biodiversiteitsmanifest”.

FACE is the voice of European hunters.

We ensure hunting remains good for hunters, society and nature.

www.face.eu

FACE is the European Federation for Hunting and Conservation. Established in 1977, FACE represents the interests of Europe’s 7 million hunters as an international non-profit-making nongovernmental organisation. FACE is made up of national hunters’ associations from 37 European countries including the EU-27. FACE is supported by 7 associate members and is based in Brussels. FACE upholds the principle of sustainable use and has been a member of the International Union for the Conservation of Nature (IUCN) since 1987. FACE works with its partners on a range of hunting-related matters from international conservation agreements to local implementation issues with the aim of sustaining hunting across Europe.

De provincie Limburg heeft ons verzocht u te informeren over het volgende.

Zoals wellicht bekend heeft in haar uitspraak d.d. 16 februari 2022 de rechtbank Midden-Nederland artikel 3.1, tweede lid, van de Regeling Natuurbescherming (Rnb) onverbindend verklaard ten aanzien van de vos. Deze zaak betreft een beroep tegen een ontheffing, verleend door gedeputeerde staten van de provincie Utrecht, voor onder meer het gebruik ’s nachts van het geweer voor de bestrijding van de vos. De rechtbank is van oordeel dat de vrijstelling onbevoegd in de Rnb is opgenomen, omdat in artikel 3.15, tweede lid, van de Wnb de formulering “bij ministeriële regeling” ontbreekt. Volgens de rechtbank moet de vrijstelling daarom in de vorm van een vrijstellingsbesluit worden genomen. Ook stelt de rechtbank in haar uitspraak dat gezien het een landelijke vrijstelling voor de vos betreft deze uitspraak niet beperkt is tot de bestreden zaak maar voor een ieder van toepassing is.

Volgend op deze uitspraak zijn op 30 mei 2022 door de Tweede Kamer vragen gesteld over de gevolgen van deze onverbindendverklaring. Deze vragen zijn 30 mei j.l. zijn beantwoord.
In haar beantwoording geeft de minister aan het niet eens te zijn met het oordeel van de rechtbank en voornemens te zijn hoger beroep in te stellen tegen de uitspraak. Hiernaast bereid zij, vooruitlopend op behandeling van het hoger beroep, een uitvoeringsbesluit voor, waarmee het formele gebrek zou zijn verholpen. Echter geeft de minister ook aan dat een dergelijk nieuw vrijstellingsbesluit een zorgvuldige motivering en besluitvorming vereist, met inbegrip van de mogelijkheid van inspraak, en verwacht dus niet dat dit op hele korte termijn kan worden genomen.

Wat betekent deze uitspraak voor u?
De onverbindendverklaring van de algemene vrijstelling Vos (ook bekend als Landelijke Vrijstelling Vos) betekent dat het vangen en/of doden en/of het verstoren van de holen van vossen zonder ontheffing momenteel niet is toegestaan

Let wel: dit betreft slechts de handelingen welke op basis van de landelijke vrijstelling Vos waren toegestaan, dus het vangen, doden en verstoren van de holen van Vossen.

De door de FBE Limburg afgegeven Machtigingen voor afgegeven ontheffingen Vos Predatorenbeheer voor Hamster, Weidevogel en Patrijs blijven onverminderd inzetbaar gedurende hun geldigheidsperiode met alle middelen genoemd in de ontheffing, dus ook afschot overdag én ’s nachts met kunstlicht of nachtzichtapparatuur.

Voor het beheer van vossen ter bescherming van flora en fauna (weidevogels, patrijs, hamster) in aangewezen soortbeschermingsgebieden of tot maximaal 2.000 meter daarbuiten is er een ontheffing (onder voorwaarden) beschikbaar via de Faunabeheereenheid Limburg.

De alleseter geeft de opgedane kennis door aan zijn jongen. Omdat andere diersoorten zoals salamanders, ijsvogels, ringslangen en zwarte ooievaars voor voedsel afhankelijk zijn van de amfibieën en hun kuit, loopt een heel ecosysteem gevaar.

Norbert Peter, zoöloog aan de Goethe-universiteit Frankfurt, en Timo Spaniol van de Amphibian & Reptile Protection Working Group in Hessen AGAR. eV geeft inzicht in een onderzoeksgebied waarin de wasbeer ernstige gevolgen heeft voor inheemse amfibieën. Een manier om de invasieve soorten te verminderen, is het jagen op vallen.

Bron: Deutscher Jagdverband

Provincies hebben in 2021 bijna 37 miljoen euro aan tegemoetkomingen in faunaschade uitgekeerd aan boeren. Dat is ruim 5 miljoen meer dan het jaar ervoor.

Een belangrijke oorzaak hiervan is de stijging van de prijs van gras dat door ganzen wordt gegeten. Ook het aantal aanvragen voor tegemoetkomingen is met 12% toegenomen.

Bijna 19 miljoen euro aan uitkeringen van faunaschade hingen samen met schade aan grasland veroorzaakt door verschillende soort ganzen. Die schade vindt met name plaats in de provincies Friesland en Noord-Holland. Vooral in het voorjaar, wanneer ganzen het verse gras eten dat net begint te groeien, ontstaat veel schade.

De schadevergoeding voor boeren is gebaseerd op de kosten die zij moeten maken om vervangend voer te kopen. De hoogte van de schade is dus niet alleen afhankelijk van de hoeveelheid gras die door ganzen wordt opgegeten, maar is ook gerelateerd aan wereldwijde prijzen voor veevoer. De prijs voor gras is in 2021 gestegen van 27 naar 29 cent per kilo.

De afgelopen jaren steeg ook de schade veroorzaakt door roeken aan jonge maisplanten. In 2019 was daar circa 83.0000 euro mee gemoeid en in 2021 bijna 750.000 euro. Dit is onder andere het gevolg van een verbod op het gewasbeschermingsmiddel Mesurol dat sinds 2020 van kracht is. BIJ12 laat op dit moment onderzoek doen naar het gebruik van duurzame alternatieve middelen om schade door roeken te voorkomen. De resultaten daarvan worden in het najaar van 2022 verwacht.

De cijfers die BIJ12 naar buiten brengt hebben betrekking op de periode van 1 november 2020 tot en met 31 oktober 2021. Er wordt aangegeven hoeveel schadevergoeding aan boeren is uitgekeerd. Dit is echter niet de totale schade. BIJ12 keert alleen tegemoetkomingen uit voor schade die door beschermde, inheemse diersoorten wordt toegebracht. Schade door exoten, zoals nijlganzen, valt daar bijvoorbeeld niet onder. Ook schadegevallen die niet aan de eisen voor een tegemoetkoming voldoen, of waarvoor om een andere reden geen aanvraag voor tegemoetkoming is ingediend, zijn niet meegenomen.

De cijfers van 2021 en voorgaande jaren zijn ook te raadplegen op de website van BIJ12. Daar is ook de Monitor Faunaschade te vinden die de mogelijkheid geeft om per provincie, diersoort, gewas en jaartal faunaschadecijfers op te vragen. Nieuw dit jaar is dat faunaschadecijfers – onder meer via een kaart – per wildbeheereenheid op te vragen zijn.

Op initiatief van de Federatie Particulier Grondbezit (FPG) heeft een brede coalitie van 24 belanghebbenden, het position paper ‘Gecontroleerd beheer van de wolf noodzakelijk voor maatschappelijk draagvlak’ aangeboden aan minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof. Ze vinden dat er in elk geval op twee belangrijke punten dringend verandering in het beleid moet komen. De wolvenpopulatie moet gecontroleerd beheerd kunnen worden, zowel preventief als in geval van schade. Daarnaast moet het mogelijk worden nulstandgebieden in te stellen waar wolven verwijderd moeten kunnen worden.

In het position paper wordt gepleit om tot een evenwichtig beleid met betrekking tot de wolf te komen. Naar de mening van de ondertekenaars zal dit het maatschappelijke draagvlak voor de aanwezigheid van de wolf vergroten. De coalitie pleit niet voor een wolvenvrij Nederland, maar voor gecontroleerd beheer van de wolf op plekken waar er daadwerkelijk ruimte is voor een wolvenpopulatie.

Sinds in 2015 de eerste wolf weer in Nederland werd waargenomen is de populatie snel gegroeid. In 2019 zijn de eerste jongen hier geboren. Inmiddels bevinden zich naar schatting ongeveer 30 wolven in Nederland. Als deze groei zo doorzet, dan zijn er binnenkort meer dan 100 wolven in Nederland.

De groeiende populatie in Nederland blijft niet zonder gevolgen. De jongen gaan zwerven als ze volwassen worden. Juist deze zwervende wolven richten de meeste schade aan. Wolven maken slachtoffers onder vee, maar ook onder dieren die ingezet worden voor natuurbeheer zoals zoogkoeien met kalfjes, paarden, pony’s, Schotse Hooglanders, moeflons en schapen. De 24 ondertekenaars van het position paper willen hierover graag het gesprek aangaan met de minister.

Naast de FPG bestaat de coalitie uit LTO Nederland, Sectorraad Paarden, Federatie Vleesvee Nederland, Vereniging Gescheperde Schaapskudden, KNJV, NVP, Landgoed Middachten, Nederlandse CIC-delegatie, No Wolves Benelux, NOJG, Het Nationale Park de Hoge Veluwe, Agractie Nederland, Vereniging de Moeflon, Vereniging Het Ree, N.S.W. Landgoed De Valouwe, Vereniging Speciale Schapenrassen, Fokkervereniging voor het ruischaap, Landgoed Ampse, Platform Kleinschalige Schapen- en Geitenhouders, Landgoed Huis Hoog Deelen, Vereniging het Nederlands Flevolander Stamboek, Nederland Texelaar Schapenstamboek en, Landgoed Huis Noorderheide.