Het verblijf van overwinterende ganzen in Nederland neemt voor het eerst sinds ongeveer 50 jaar af. Dat blijkt uit de meest recente analyse van tellingen voor Sovon Vogelonderzoek Nederland. De winterpopulaties groeiden de afgelopen decennia naar een piek van 2,3 miljoen ganzen. Maar in de afgelopen 3 winters is een duidelijke kentering zichtbaar. Ganzensoorten die in Nederland broeden en blijven overwinteren nemen nog wel toe.
Nederland is het belangrijkste ganzenland in Europa. Hun aantallen worden in het winterhalfjaar systematisch geteld door een landelijk netwerk met inzet van honderden vrijwilligers. Sovon heeft een samenvattend rapport op basis van deze tellingen opgesteld. De opvallendste ontwikkeling is de omslag bij arctische ganzensoorten. In de laatste 3 winters arriveren kolganzen en toendrarietganzen beduidend later in het najaar en blijven de aantallen ook lager dan voorheen. Daardoor valt het aantal in Nederland verblijvende ganzen in de recente winters lager uit. Tegelijk kampen meerdere soorten met tegenvallende broedresultaten en komen er minder ganzenfamilies met jongen naar het wintergebied.
Ganzenbezoek neemt af
Sinds 2017 arriveren de meeste kolganzen pas ver na oktober in Nederland. De meest aannemelijke verklaring hiervoor is dat ze tegenwoordig een langere tussenstop maken in het Oostzeegebied. In Zweden en Denemarken worden grotere aantallen ganzen gemeld in de wintermaanden. Zachtere winters zorgen bij een aantal soorten voor een noordoostwaartse verschuiving in het verblijfsgebied in de winter. De combinatie van een late aankomst en lagere aantallen zorgt er in Nederland voor dat totale bezoek afneemt. Dat speelt niet alleen bij ganzen, maar ook bij de kleine zwaan, die in het winter meer ten oosten van Nederland verblijft.
Omgekeerde ontwikkeling bij de blijvers
Ganzensoorten die in Nederland broeden en blijven overwinteren nemen nog wel toe. De winteraantallen van de nijlgans en de grote Canadese nemen nog toe. De broedvogels profiteren van de grote hoeveelheid waterrijke gebieden waar ze kunnen nestelen en het jaarrond aanbod van eiwitrijk gras als voedselbron.
Zie voor meer informatie het rapport Watervogels in Nederland in 2017/2018 op de site van Sovon Vogelonderzoek Nederland.
bron: Sovon Vogelonderzoek Nederland, 28/01/20
